बाहुलोर्जौ कार्तिकिक: हेमन्त: शिशिरोऽस्त्रियाम् । वसन्ते पुष्पसमय: सुरभि ग्रीष्म ऊष्मकः ॥ १८ ॥
शब्दसङ्ख्या | प्रातिपदिकम् | प्रथमान्तःशब्दः | लिङ्गम् | व्युत्पत्तिः | प्रत्ययः/ समासनाम | वृत्तिः/शब्दप्रकारः | किमन्तः शब्दः |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | बाहुल | बाहुलः | पुंलिङ्गः | बहुलाः कृत्तिकाः । | अण् | तद्धितः | अकारान्तः |
2 | ऊर्ज | ऊर्जः | पुंलिङ्गः | ऊर्जयति उत्साहयति जिगीषून् । | अच् | कृत् | अकारान्तः |
3 | कार्तिकिक | कार्तिकिकः | पुंलिङ्गः | ठक् | तद्धितः | अकारान्तः | |
4 | हेमन्त | हेमन्तः | पुंलिङ्गः | हन्ति । | झच् | उणादिः | अकारान्तः |
5 | शिशिर | शिशिरः | पुंलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | शशन्ति धावन्ति यस्मिन्पथिकाः । | किरच् | उणादिः | अकारान्तः |
6 | वसन्त | वसन्तः | पुंलिङ्गः | वसन्त्यत्र मदनोत्सवाः । | झच् | उणादिः | अकारान्तः |
7 | पुष्पसमय | पुष्पसमयः | पुंलिङ्गः | पुष्पाणां समयः । | तत्पुरुषः | समासः | अकारान्तः |
8 | सुरभि | सुरभिः | पुंलिङ्गः | सुष्टु रभन्ते रभसयुक्ता भवन्त्यत्र । | इन् | उणादिः | इकारान्तः |
9 | ग्रीष्म | ग्रीष्मः | पुंलिङ्गः | ग्रसते रसान् । | मक् | उणादिः | अकारान्तः |
10 | ऊष्मक | ऊष्मकः | पुंलिङ्गः | ऊषति रुजति । | मनिन् | कृत् | अकारान्तः |