ब्राह्मी तु भारती भाषा गीर्वाग्वाणी सरस्वती । व्याहार उक्तिर्लपितं भाषितं वचनं वचः ॥ १ ॥
शब्दसङ्ख्या | प्रातिपदिकम् | प्रथमान्तःशब्दः | लिङ्गम् | व्युत्पत्तिः | प्रत्ययः/ समासनाम | वृत्तिः/शब्दप्रकारः | किमन्तः शब्दः |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | ब्राह्मी | ब्राह्मी | स्त्रीलिङ्गः | ब्रह्मणः इयम् । | अण् | तद्धितः | ईकारान्तः |
2 | भारती | भारती | स्त्रीलिङ्गः | बिभर्ति । | अतच् | उणादिः | ईकारान्तः |
3 | भाषा | भाषा | स्त्रीलिङ्गः | भाष्यते। | अ | कृत् | आकारान्तः |
4 | गिर् | गीः | स्त्रीलिङ्गः | गृणन्त्येताम् । | क्विप् | कृत् | रेफान्तः |
5 | वाच् | वाक् | स्त्रीलिङ्गः | उच्यते । | क्विप् | कृत् | चकारान्तः |
6 | वाणी | वाणी | स्त्रीलिङ्गः | वण्यते । | इञ् | कृत् | ईकारान्तः |
7 | सरस्वती | सरस्वती | स्त्रीलिङ्गः | सरोऽस्त्यस्याः । | मतुप् | तद्धित | ईकारान्तः |
8 | व्याहार | व्याहारः | पुंलिङ्गः | व्याहरणम् । | घञ् | कृत् | अकारान्तः |
9 | उक्ति | उक्तिः | स्त्रीलिङ्गः | क्तिन् | कृत् | इकारान्तः | |
10 | लपित | लपितम् | नपुंसकलिङ्गः | क्तः | कृत् | अकारान्तः | |
11 | भाषित | भाषितम् | नपुंसकलिङ्गः | भाषणं भाषितम् । | क्तः | कृत् | अकारान्तः |
12 | वचन | वचनम् | नपुंसकलिङ्गः | ल्युट् | कृत् | अकारान्तः | |
13 | वचस् | वचः | नपुंसकलिङ्गः | असुन् | उणादिः | सकारान्तः |