कालो दिष्टोऽप्यनेहापि समयोऽप्यथ पक्षतिः । प्रतिपद् द्वे इमे स्त्रीत्वे तदाद्यास्तिथयो द्वयोः ॥ १ ॥
शब्दसङ्ख्या | प्रातिपदिकम् | प्रथमान्तःशब्दः | लिङ्गम् | व्युत्पत्तिः | प्रत्ययः/ समासनाम | वृत्तिः/शब्दप्रकारः | किमन्तः शब्दः |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | काल | कालः | पुंलिङ्गः | कल्यते । | घञ् | कृत् | अकारान्तः |
2 | दिष्ट | दिष्टः | पुंलिङ्गः | दिशति । | क्त | कृत् | अकारान्तः |
3 | अनेहस् | अनेहाः | पुंलिङ्गः | नाहन्ति नागच्छति, नाहन्यते, इति वा । | असुन् | उणादिः | सकारान्तः |
4 | समय | समयः | पुंलिङ्गः | सम्यग् एति । | अच् | कृत् | अकारान्तः |
5 | पक्षति | पक्षतिः | स्त्रीलिङ्गः | पक्षस्य मूलम् । | ति | तद्धितः | इकारान्तः |
6 | प्रतिपत् | प्रतिपद् | स्त्रीलिङ्गः | प्रतिपद्यते उपक्रम्यतेऽनया मासादिः । | तत्पुरुषः | समासः | तकारान्तः |
7 | तिथि | तिथिः | पुंलिङ्गः, स्त्रीलिङ्गः | तदाद्या इति । | इथन् | उणादिः | इकारान्तः |