गोपानसी

सुधाव्याख्या

गोपेति । ‘गोपायति । ‘गुपू रक्षणे’ (भ्वा० प० से०) बाहुलकान्नसट् प्रत्ययः । अल्लोप (६.४.४८) यलोपौ (६.१.६६) । यद्वा गवां गोभिर्वा पानं गोपानं किरणानां किरणैर्वा शोषणम् । तत् स्यति निवर्तयति । ’षो अन्तकर्मणि’ (दि० प० अ०) । 'आतोऽनुप्-’ (३.२.३) इति कः । गौरादिः (४.१.४१) ॥

प्रक्रिया

धातुः - गुपूँ रक्षणे
गुप् - उपदेशेऽजनुनासिक इत् 1.3.2, तस्य लोपः 1.3.9
गुप् + नसट् – बाहुलकात् ।
गुप् + नस - हलन्त्यम् 1.3.3, तस्य लोपः 1.3.9
गुप् + आय + नस - गुपूधूपविच्छिपणिपनिभ्य आयः 3.1.28
गुप् + आय् + नस - अतो लोपः 6.4.48
गुप् + आ + नस - लोपो व्योर्वलि 6.1.66
गोपानस - पुगन्तलघूपधस्य च 7.3.86
गोपानस + ङीष् - षिद्गौरादिभ्यश्च 4.1.41
गोपानस + ई - लशक्वतद्धिते 1.3.8, हलन्त्यम् 1.3.3, तस्य लोपः 1.3.9
गोपानस् + ई - यस्येति च 6.4.148
गोपानसी + सु - स्वौजसमौट्छष्टाभ्याम्भिस्ङेभ्याम्भ्यस्ङसिभ्याम्भ्यस्ङसोसाम्ङ्योस्सुप्‌ 4.1.2
गोपानसी + स् - उपदेशेऽजनुनासिक इत् 1.3.2, तस्य लोपः 1.3.9
गोपानसी - हल्ङ्याब्भ्यो दीर्घात्‌ सुतिस्यपृक्तं हल् 6.1.68
Find words details involved in this Prakriya