तपस्वी तापस: पारिकाङ्क्षी वाचंयमो मुनिः । तप:क्लेशसहो दान्तो वर्णिनो ब्रह्मचारिणः ॥ ४२ ॥
शब्दसङ्ख्या | प्रातिपदिकम् | प्रथमान्तःशब्दः | लिङ्गम् | व्युत्पत्तिः | प्रत्ययः/ समासनाम | वृत्तिः/शब्दप्रकारः | किमन्तः शब्दः |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | तपस्विन् | तपस्वी | पुंलिङ्गः | तपोऽस्यास्ति । | विनि | तद्धितः | नकारान्तः |
2 | तापस | तापसः | पुंलिङ्गः | तपोऽस्यास्ति । | अण् | तद्धितः | अकारान्तः |
3 | पारिकाङ्क्षिन् | पारिकाङ्क्षिन् | पुंलिङ्गः | परिकाङ्क्षितुं शीलमस्य । | णिनि | कृत् | नकारान्तः |
4 | वाचयम | वाचयमः | पुंलिङ्गः | वाचं यच्छति । | खच् | कृत् | अकारान्तः |
5 | मुनि | मुनिः | पुंलिङ्गः | मन्यते । | इन् | उणादिः | इकारान्तः |
6 | दान्त | दान्तः | पुंलिङ्गः | दाम्यति स्म । | क्त | कृत् | अकारान्तः |
7 | वर्णिन् | वर्णी | पुंलिङ्गः | वर्णः स्तुतिरस्यास्ति । | इनि | तद्धितः | नकारान्तः |
8 | ब्रह्मचारिन् | ब्रह्मचारी | पुंलिङ्गः | ब्रह्म वेदाध्ययनव्रतं चरति । | इनि | तद्धितः | नकारान्तः |