खलपूः स्याद्बहुकरो दीर्घसूत्रश्चिरक्रियः । जाल्मोऽसमीक्ष्यकारी स्यात्कुण्ठो मन्दः क्रियासु यः ॥ १७ ॥
शब्दसङ्ख्या | प्रातिपदिकम् | प्रथमान्तःशब्दः | लिङ्गम् | व्युत्पत्तिः | प्रत्ययः/ समासनाम | वृत्तिः/शब्दप्रकारः | किमन्तः शब्दः |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | खलपू | खलपू | पुंलिङ्गः, स्त्रीलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | खलं पुनाति । | क्विप् | कृत् | ऊकारान्तः |
2 | बहुकर | बहुकरः | पुंलिङ्गः, स्त्रीलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | बहु करोति, भुवं सम्मार्ष्टि । | अच् | कृत् | अकारान्तः |
3 | दीर्घसूत्र | दीर्घसूत्रः | पुंलिङ्गः, स्त्रीलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | दीर्घं सूत्रं व्यवस्था यस्य ॥ | बहुव्रीहिः | समासः | अकारान्तः |
4 | चिरक्रिय | चिरक्रियः | पुंलिङ्गः, स्त्रीलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | चिरा क्रिया यस्य ॥ | बहुव्रीहिः | समासः | अकारान्तः |
5 | जाल्म | जाल्मः | पुंलिङ्गः, स्त्रीलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | जालयति, जाल्यते वा । | मः | बाहुलकात् | अकारान्तः |
6 | असमीक्ष्यकारिन् | असमीक्ष्यकारिन् | पुंलिङ्गः, स्त्रीलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | असमीक्ष्याविचार्यं कर्तुं शीलमस्य । | णिनि | कृत् | नकारान्तः |
7 | कुण्ठ | कुण्ठः | पुंलिङ्गः, स्त्रीलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | कुण्ठति । | अच् | कृत् | अकारान्तः |