तोत्रं वैणुकमालानं बन्धस्तम्भेऽथ शृङ्खला । अन्दुको निगडोऽस्त्री स्यादङ्कुशोऽस्त्री सृणिः स्त्रियाम् ॥ ४१ ॥
शब्दसङ्ख्या | प्रातिपदिकम् | प्रथमान्तःशब्दः | लिङ्गम् | व्युत्पत्तिः | प्रत्ययः/ समासनाम | वृत्तिः/शब्दप्रकारः | किमन्तः शब्दः |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | तोत्र | तोत्रम् | नपुंसकलिङ्गः | तुद्यतेऽनेन । | ष्ट्रन् | कृत् | अकारान्तः |
2 | वैणुक | वैणुकम् | नपुंसकलिङ्गः | वेणुना निर्वृतम् । | ठक् | तद्धितः | अकारान्तः |
3 | आलान | आलानम् | नपुंसकलिङ्गः | आलीयतेऽत्र | ल्युट् | कृत् | अकारान्तः |
4 | बन्धस्तम्भः | बन्धस्तम्भः | पुंलिङ्गः | बन्धस्य बन्धनस्य स्तम्भः ॥ | तत्पुरुषः | समासः | |
5 | शृङ्खला | शृङ्खला | पुंलिङ्गः, स्त्रीलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | शृङ्गं प्राधान्यं खलति । | अच् | कृत् | आकारान्तः |
6 | अन्दुक | अन्दुकः | पुंलिङ्गः | अन्द्यतेऽनेन । | कू | उणादिः | अकारान्तः |
7 | निगड | निगडः | पुंलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | निर्गतो गडः सेचनमस्मात् कठिनत्वात् । | बहुव्रीहिः | समासः | अकारान्तः |
8 | अङ्कुश | अङ्कुशः | पुंलिङ्गः, नपुंसकलिङ्गः | अङ्क्यतेऽनेन । | असि | उणादिः | अकारान्तः |
9 | सृणि | सृणिः | स्त्रीलिङ्गः | सरति अन्तर्गच्छति । | नि | उणादिः | इकारान्तः |