मदनो मन्मथो मारः प्रद्युम्नो मीनकेतनः । कंदर्पो दर्पकोऽनङ्गः कामः पञ्चशरः स्मरः॥२५ ॥
शब्दसङ्ख्या | प्रातिपदिकम् | प्रथमान्तःशब्दः | लिङ्गम् | व्युत्पत्तिः | प्रत्ययः/ समासनाम | वृत्तिः/शब्दप्रकारः | किमन्तः शब्दः |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | मदन | मदनः | पुंलिङ्गः | मदयति । | ल्यु | कृत् | अकारान्तः |
2 | मन्मथ | मन्मथः | पुंलिङ्गः | मतो मथः = मन्मथः । | तत्पुरुषः | समासः | अकारान्तः |
3 | मार | मारः | पुंलिङ्गः | म्रियन्तेऽनेन । | घञ् | कृत् | अकारान्तः |
4 | प्रद्युम्न | प्रद्युम्नः | पुंलिङ्गः | प्रकृष्टं द्युम्नं बलमस्य । | बहुव्रीहिः | समासः | अकारान्तः |
5 | मीनकेतन | मीनकेतनः | पुंलिङ्गः | मीनो मकरः केतनं ध्वजो यस्य । | बहुव्रीहिः | समासः | अकारान्तः |
6 | कन्दर्प | कन्दर्पः | पुंलिङ्गः | कम्' इत्यव्यये कुत्सायाम् । कुत्सितो दर्पोऽस्य कंदर्पः । | तत्पुरुषः | समासः | अकारान्तः |
7 | दर्पक | दर्पकः | पुंलिङ्गः | दर्पयति । | ण्वुल् | कृत् | अकारान्तः |
8 | अनङ्ग | अनङ्गः | पुंलिङ्गः | नास्त्यङ्गमस्य, न अङ्गं ज्ञानमस्मादिति वा । | तत्पुरुषः | समासः | अकारान्तः |
9 | काम | कामः | पुंलिङ्गः | काम्यतेऽनेन । | घ | कृत् | अकारान्तः |
10 | पञ्चशर | पञ्चशरः | पुंलिङ्गः | पञ्च शरा अस्य । | बहुव्रीहिः | समासः | अकारान्तः |
11 | स्मर | स्मरः | पुंलिङ्गः | स्मरयत्युत्कण्ठयति । | अच् | कृत् | अकारान्तः |